امریکا غواړی چې چین خپل د پیسو په ارزش کې اصلاحات راوړی
د چین سره د امریکا او اروپا اتحادۍ تر منځ سوداګریزی ستونزه دوام لری. چین خپل د پولی سیاست څخه په استفاده خپل د اجناسو نرخونه د نور نړۍ لپاره ارزانه ساتی تر څو صادرات یې زیات وی.
چین د یوان ارزش د آزاد مارکیټ په اساس نه ټاکی بلکه مرکزی بانک یې ټاکی، او خپل د پیسو ارزش ټیټ ساتی ځکه، کله چې د یوان ارزش ټیټ وی نو د چین توکی د نوری نړۍ لپاره ارزانه تمامیږی. مثلا یو ډالر کولاى شی چې زیات یوان رانیسی او زیات یوان پدې مانا چې زیات چینی توکی پرې اخیستل کیداى شی.
د چین مصرفی توکو د امریکا او اروپا د بازارونو زیاتی برخی اشغال کړی چې په نتیجه کې د امریکایی او اروپایی توکو بازار او صنعت یې د رکود سره مخامخ کړى دى، چې ددې په نتیجه کې بیا د امریکا او اروپا لپاره اقتصادی ستونزی منځ ته راوړی مثلا د بیکاری کچه اوچته ځی، ځکه شرکتونه زیاته ګټه نه کوی او زیات کار ګر یانى زیات مصارف نو ځکه ځینی کارګران له کار کوښه کوی او یا هم که شرکت بند شی نو کارګران یې بیکاره پاته کیږی.
امریکا او اروپا کولاى شی چې د چین د صادراتی توکو په وړاندی تعرفى زیاتی کړی تر څو د چینی توکو قیمت اوچت ولاړ شی او امریکایی او اروپایی توکی بیرته بازار اشغال کړی. خو دا کار ځکه نشی کولاى چې دا د نړیوال سوداګریز سازمان د اصولو پر خلاف کار دى.
بله لاره چې کوم قانونی بندش نه لری، د شرکتونو حمایه ده، کله چې امریکا خپل د شرکتونو څخه حمایه وکړی او مالی مرستی ورسره وکړی نو د هغه شرکتونو مصارف ټیټیږی او قیمت یې هم کمیږی او توکی یې کولاى شی چې بیرته بازار ته ځان د سیالۍ لپاره چمتو کړی.
امریکا وایی که چیری چین خپل د پیسو په اصلاح کې چټک ګامونه وانخلی، نو د پراخ اقتصادی خطراتو په انتظار کې باید و اوسو.
د امریکا د مالیی وزیر هینری پاولسن وایی، چېن په چټکی سره مخ ته روان دې خو زما په نظر دومره هم چټک نه دى.
د ۲۰۰۷ کال په لمړی دریو میاشتو کې د چین اقتصاد له هغه څه نه زیات چې ورڅخه توقع کیدل یانى ۱۱.۱ % وده کړى ده.
امریکایی سوداګریز سازمانونه ادعا کوی چې د پیسو نرخ ټاکلو ته په ازاده توګه (عرضى او تقاضا له مخی) اجازه نه ورکول ددې لامل ګرځی چې چینایی شرکتونه پر امریکایی شرکتونو بر واوسی، یانى چین د خپل مصرفی توکو قیمت په ساختګی توګه ارزانه ساتی.
ښاغلی پاولسن زیاته کړه چې چین یوازینى هیواد نه دى چې د خپل پیسو نرخ په ازاد مارکیټ کې نه تعینوی، بلکه نور هیوادونه هم دا کار کوی، خو دچین اقتصاد یو لوی او پیچلى اقتصاد دى او تقریبا د نړۍ اقتصاد سره یې سمون کړى دى، دا به ستونزمنه وی چې نرخ هم په ازاد مارکیټ کې او هم له حکومت له خوا یو ځاى وټاکل شی.
ښاغلی پاولسن همدارنګه وویل چې دواړه چین او امریکا خپل په اقتصادی اړیکو کې د محافظوی سیاست څخه کار اخلی.
د چین د صادراتو په چټکۍ سره زیاتوالى د هیواد د سوداګری بیلانس مازاد ښیی- د هغه مقدار چې خرڅوی او هغه مقدار چې رانیسی تر منځ توپیر تقریبا ۱۰۰ میلیارډ ډالر څخه زیات دى.
پداسی حال کې چې د امریکا دغه بیلانس په کسر کې روان دى.
